Liveblog

De energietransitie houdt niet op bij de gemeentegrens. Daarom werken overheden, inwoners, bedrijfsleven, netbeheerders en maatschappelijke organisaties in 30 regio’s samen aan een Regionale Energiestrategie. Op 3 november vindt het REScongres plaats. Het congres is bedoeld voor betrokkenen bij de RES’en én voor een breed netwerk van geïnteresseerden binnen de energietransitie. We leren van elkaar, kijken vooruit en verdiepen onze kennis. Hieronder houden we een liveblog bij van de dag.

Het #REScongres is ten einde, de borrel is van start!

Wat was het congres vandaag inspirerend en leerzaam! Houd onze pagina in de gaten; daar plaatsen we de komende periode een algemeen verslag; documenten van de sprekers; sfeerfoto’s van het congres en een aftermovie. Dank aan alle sprekers, de organisatie en uiteraard alle gasten. 

Deelsessie Europees en lokaal klimaat- en energiebeleid komt samen in uitvoering 

‘Ik heb hier eigenlijk een heel college voor nodig’, zegt Pieter Boot van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) tijdens de deelsessie over hoe Europees, landelijk en lokaal klimaatbeleid bij elkaar komen. Pieter geeft inzicht in diverse ramingen en verkenningen van het PBL over hoe we er in Nederland voorstaan als het gaat om nationale en Europese doelstellingen. Wat betreft de RES’en laat hij zien dat de doelstelling van 35 TWh in 2030 haalbaar moet zijn, er kan zelfs wellicht iets meer, wat volgens Pieter aangeeft dat er in de 30 RES-regio’s een grote intrinsieke motivatie is om de energietransitie uit te voeren. Of we de doelen halen, wordt wel beïnvloed door de capaciteit van het net en bijvoorbeeld de nieuwe milieunormen voor wind op land. ‘En verder’, aldus het PBL, ‘is het essentieel dat de RES-regio’s hun plannen nu gaan uitwerken en uitvoeren. Dat zal een enorme inzet vergen van alle partijen.’ 

 

Deelsessie Participatie op weg naar RES 2.0 

Volop interactie tijdens de deelsessie over participatie in de plenaire zaal. Els Holsappel en Bas Koopman van NP RES lopen rond met een microfoon om zoveel mogelijk deelnemers aan het woord te laten, over waar je participatie over organiseert, welke onderwerpen je bij de kop pakt en hoe je dat aanpakt. Ervaring leert dat projecten die van onderaf uit gemeenschappen zélf komen, de grootste kans hebben om met draagvlak gerealiseerd te worden. Een vertegenwoordiger van JongRES gaf aan bijna dagelijks de vraag te krijgen hoe je jongeren betrekt. Door aan te sluiten bij hun behoeften, was het antwoord. En dat geldt eigenlijk bij alle doelgroepen die je wilt betrekken: kijk wat er bij hen leeft, welke initiatieven ze zelf al nemen, en probeer daarbij aan te sluiten en op in te spelen. 

 

Duurzame energievoorziening in ‘De wereld van B’ 

Tijdens het RES-congres heeft NP RES het platform en het netwerk ‘De wereld van B’ gelanceerd samen met Arash Aazami en Paul Dalebout van Unify.energy. De wereld van B ontleent zijn naam aan het inzicht dat je in een transitie de overgang van de wereld van vandaag (A) naar de wereld van morgen (B) alleen kunt maken volgens de principes van de wereld van morgen, dus van B. In de energietransitie gaan we van fossiele energie uit een paar centrale bronnen zoals kolencentrales (A) naar duurzame energie uit heel veel decentrale opwekinstallaties, zoals windturbines en zonnepanelen (B). Op dit moment wordt er lokaal steeds meer energie opgewekt uit zon en wind, maar die energie wordt  nog steeds over het hele land getransporteerd. Dit kan anders, slimmer. Met het platform de Wereld van B willen we beter begrijpen wat de principes van decentrale, duurzame energie zijn. Zodat we niet langer van A naar B gaan volgens de principes van A, maar volgens die van B. NP RES nodigt iedereen met een passie voor duurzame energie uit om mee te denken over onze energievoorziening van morgen. Denk, ontwikkel en doe mee! In een constructief en creatief gesprek zoeken we samen naar inzichten en oplossingen voor vraagstukken die de energietransitie kunnen versnellen en verbinden. Kijk op www.dewereldvanb.nl en draag ook bij!

Deelsessie doelstelling (kwantiteit) in relatie tot Europa 

‘Energietransitie is heel erg veel werk’, zegt Pieter Boot van het Planbureau voor de Leefomgeving tijdens de deelsessie over wat we moeten doen om de nationale doelstelling voor CO2-reductie verder te kunnen aanpassen aan het Europese Fit for 55-pakket. ‘Als je nog meer wilt doen, wordt het nog meer werk. Bovendien is het nooit makkelijk.’ Toch heerst er een optimistische, levendige  sfeer tijdens deze deelsessie, waar de conclusie is dat er al heel veel  goed gaat, maar dat het nog veel sneller moet en dat we nu vooral moeten gaan uitvoeren wat we ons hebben voorgenomen. ‘Waarbij elke optie die we over boord kieperen het halen van de doelstellingen moeilijker maakt’, zegt Olof van der Gaag van de Nederlandse Vereniging Duurzame Energie. Naut Kusters van Windalarm ziet dat anders: zij pleiten ervoor alle benodigde wind op zee op te wekken.

We gaan weer verder! 

De jazzband was een fantastisch gezelschap tijdens de heerlijke lunch. We gaan nu weer verder met de deelsessies. Tot straks!

Deelsessie naar (betere) samenwerking tussen gemeenten, projectontwikkelaars en energiecoöperaties 

Als energiecoöperaties, gemeenten en projectontwikkelaars elkaar begrijpen en ieder kunnen doen waar zij goed in zijn, is er veel moois te realiseren, ervaart Olof van der Gaag van de Nederlandse Vereniging Duurzame Energie. ‘Wanneer je samen om de tafel gaat zitten, blijkt dat projectontwikkelaars ook gewoon mensen zijn die de wereld beter willen maken, en dat ambtenaren graag bereidwillig meewerken aan het mogelijk maken van projecten.’ Siward Zomer van Energie Samen kan enige emotie niet bedwingen als het gaat om de opmerking dat politici inwoners schofferen als zij hun mening niet overnemen. ‘Politiek en bestuur luisteren naar inwoners’, zegt hij, ‘maar dat betekent niet dat zij inwoners schofferen als zij uiteindelijk anders beslissen. Zo zit de democratie in elkaar. Het individuele belang van een inwoner speelt daar een rol in, maar geeft niet altijd de doorslag.’

Deelsessie RES Twente en DiA: volksvertegen-woordigers aan zet 

Volksvertegenwoordigers moeten uiteindelijk beslissen over de RES’en. Hoe zorg je dat zij zodanig zijn geïnformeerd dat zij tot weloverwogen besluiten kunnen komen? Monique van Saane, raadslid in Almelo, vertelt tijdens deze deelsessie vol enthousiasme over het innovatietraject dat zij samen met Democratie in Actie en collega-raadslid Janice Meerenburgh heeft opgezet, waardoor Twentse volksvertegenwoordigers op geheel eigen wijze een plekje kregen in het proces naar de RES 1.0. En voor het eerst regionaal hebben samengewerkt in het kader van de RES. Lees hier meer over het Twentse innovatietraject.

Deelsessie veiligheid energietransitie 

In wachtkamer 1 zijn bestuurders, de veiligheidsregio en de wetenschap in gesprek over de veiligheid van de energietransitie. Nils Rosmuller (Lector Energie- en transportveiligheid) heeft alle 30 RES’en 1.0 bestudeerd en weinig over veiligheid gezien. Sprekers en publiek zijn er erover eens dat veiligheid een plek moet krijgen binnen de RES’en, maar hoe dat vorm te geven is een uitdaging. Bestuurders in de RES-regio’s hebben behoefte aan een integraal veiligheidsadvies. Voor de Veiligheidsregio’s is niet eenduidig waar zo’n integraal advies aan moet voldoen. ‘Er is nog veel werk te doen voor ons’, concludeert Jan van Belzen droogjes tegen het einde van de sessie. Hij is voorzitter van de werkgroep BOVEN (Bestuurlijk Omgaan met Veiligheidsrisico’s van de Energietransitie), die een handreiking heeft gemaakt voor bestuurders en raadsleden over hoe om te gaan met veiligheidsrisico’s van de energietransitie.

Deelsessie programmeren energiesysteem 

In de eerste deelsessieronde geven Harm Luisman (Netbeheer Nederland) en Hans van der Zwan (IPO) in een goed gevulde ‘Droogcabine’ inzicht in hoe integraal programmeren van het energiesysteem vorm kan krijgen. Een van hun boodschappen: we zullen met schaarste aan energie-infrastructuur moeten leren leven en oplossingen zoeken om er zo goed mogelijk mee om te gaan. Programmeren en prioriteren is daarvoor essentieel. Een Werkgroep Integraal Programmeren, bestaande uit een groot aantal betrokken partijen, gaat daar plannen voor ontwikkelen. Met als doel, aldus Hans van der Zwan ‘er grip op te krijgen’. Daartoe ontwikkelt de werkgroep een vijfstappensysteem: verkrijgen van inzicht, opstellen energievisie, ontwerpen ontwikkelpaden, afwegen en keuze variant, borgen en uitvoeren. Meer info vindt u in de Handreiking 2.0.

NWO-onderzoeksproject #MARET 

 Vandaag ook veel aandacht voor onderzoek. Onder andere NWO-domein Sociale en Geesteswetenschappen is aanwezig om meer te vertellen over de onderzoeksprogramma’s binnen MARET: ‘Maatschappelijk aspecten van de regionale energietransitie’. MARET is erop gericht om meer kennis en inzichten te ontwikkelen rond de maatschappelijke vraagstukken van de regionale energietransitie en deze inzichten te implementeren in beleid en praktijk. Er zijn zes programma’s. In diverse wagons wordt er uitleg gegeven over de programma’s. Hier lees je meer.

Opening: verder kijken dan vandaag 

‘Onze stoutste dromen zijn overtroffen’, zegt Kristel Lammers, directeur NP RES, tijdens de opening van het RES-congres onder leiding van dagvoorzitter Ruben Maes, in een bomvolle plenaire zaal. Het feit dat er zoveel deelnemers zijn – jong, oud, voor en tegen – laat zien dat de energietransitie leeft, emoties en passie oproept. ‘Vandaag gaan we met elkaar in dialoog’, zegt Kristel, ‘met een open, nieuwsgierige en luisterende houding.’ Toekomstdenker Arash Aazami roept de aanwezigen op verder te kijken dan vandaag, verder dan de RES 1.0, verder dan technologie alleen. ‘We moeten op zoek naar een nieuwe taal’, zegt hij. ‘Wie van u heeft het nog over het gaspedaal, terwijl u in een elektrische auto rijdt? We duiden het energiesysteem van de toekomst met de taal van nu. We moeten van de wereld van A naar de wereld van B.’ Maar eerst gaan we over naar de deelsessies, tot straks!

De Rijtuigenloods loopt vol 

De Rijtuigenloods in Amersfoort ligt er prachtig bij. Er is koffie, koek, live muziek en nu al sfeer. Vanuit alle RES-regio’s, dichtbij en ver weg, druppelen bezoekers binnen. Voor velen een feest van herkenning: vaak zien ze voor het eerst de mensen met wie ze al lange tijd alleen via mail, Zoom of Teams communiceren over de energietransitie. Ben je erbij? Van harte welkom in Amersfoort! Kun je er niet bij zijn? Even hartelijk welkom in dit live blog, waarmee je vandaag het RES-congres kunt meebeleven via korte berichtjes en impressies. Nog een klein half uurtje, dan trappen Kristel Lammers, directeur NP RES, en Arash Aazami, energiedeskundige en futuroloog, het congres af met een gezamenlijke opening. We gaan zo beginnen!

Samenwerken met het Rijk aan energieprojecten: zo gaat dat in de praktijk

In veel RES-regio’s maakt grond of vastgoed van de Rijksoverheid onderdeel uit van de zoekgebieden voor wind en zon. Doel van het programma Opwek van Energie op Rijksvastgoed (OER) is om rijksvastgoed in te zetten voor de energietransitie en daarmee ook bij te dragen aan het klimaatakkoord. 

Als RES-regio kun je aan het programma OER deelnemen. Hoe werkt dat? En wat komt er kijken bij de ontwikkeling van zon langs rijkswegen? Deze en andere vragen komen aan de orde tijdens de sessie ‘Samenwerken met het Rijk aan energieprojecten’ op het RES-congres op 3 november. Mark Ronda (provincie Drenthe) en Dennis van Heteren (gemeente Emmen) delen dan hun praktijkervaringen met het project Drentse Zonneroute A37.  Lees hier verder.

#RESCongres - samen leren en inspireren richting RES 2.0

Vandaag, woensdag 3 november, is het zover! Het #REScongres vindt dan live plaats in Amersfoort. Het congres is bedoeld voor betrokkenen bij de RES’en én voor een breed netwerk van geïnteresseerden binnen de energietransitie. Samen wordt geleerd, vooruitgekeken en verdiept.

Het is een moment om elkaar te inspireren en te ontmoeten. Het congres zal bestaan uit een aantal plenaire onderdelen en deelsessies/workshops. Een aantal sessies heeft een heel praktische insteek en is vooral bedoeld voor mensen die werken binnen de RES-regio’s. Tijdens het congres willen we ook heel graag dat het ‘grotere verhaal’ over klimaatverandering klinkt. Uiteindelijk is dat de basis van al het werk dat wordt verzet. Een van de onderdelen is een programmaonderdeel met een TED-format, waarin verschillende sprekers met een mening of visie op het klimaat en/of de energietransitie aan het woord komen. Tijdens de ‘RES TED’ nemen zes verschillende sprekers je mee in hun visie op de energietransitie. Volg onze liveblog, of volg ons live op Twitter en #REScongres en laat je inspireren! Meer over de sprekers lezen? Klik hier.